Beeld door AiRich.
Van 13 februari t/m 24 mei 2021 toont het Centraal Museum Utrecht de grote modetentoonstelling Voices of Fashion: Black Couture, Beauty & Styles waarin iconische ontwerpen, modellen en inspiratiebronnen een inclusievere herinnering ondersteunen. Modeconservator Ninke Bloemberg en modeactivist, co-curator en Diversity Rulesoprichter Janice Deul onderzoeken in de multidisciplinaire tentoonstelling hoe Zwarte ontwerpers de modewereld hebben beïnvloed, welke stereotyperingen er leven en hoe er naar schoonheid wordt gekeken.
Voices of Fashion is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met ontwerpers, kunstenaars, fotografen en modellen uit binnen- en buitenland. De tentoonstelling is ingedeeld in meerdere thema’s. De vormgeving is in handen van Afaina de Jong van AFARAI, die de tentoonstelling visueel versterkt. De bezoeker vindt in de tentoonstelling een aantal thema’s:
COUTURE
De tentoonstelling opent met een feest aan couture van (inter)nationale Zwarte ontwerpers. We noemen een paar hoogtepunten; de start vormt een heel persoonlijke installatie van Thebe Magugu, die deze collectie ook presenteerde tijdens de Fashion Week in Parijs. Hij is tevens winnaar van de prestigieuze LVHM-prijs. De Zuid-Afrikaanse filmmaker en fotograaf Kristin-Lee Moolman maakte foto’s en een film met werk uit zijn collectie, tezamen met de uit Sierra Leone afkomstige stylist Ib Kamar.
In de tentoonstelling mag Virgil Abloh, creatief directeur mannenmode van Louis Vuitton en oprichter van het label Off-White, niet ontbreken. Van zijn hand zijn meerdere ensembles te zien, zoals het zwart-witte mannenpak, bestaande uit een wollen pantalon en jas met wat lijkt op een klassiek pied-de-poule patroon. Eenmaal van dichtbij bekeken, blijkt het motief een herhaling van het Afrikaanse continent te zijn.
Tekst loopt verder onder afbeelding.
Beeld door AiRich.
Van Rushemy Botter en Lisi Herrebrugh zijn binnen de tentoonstelling twee ensembles te zien, één die zij creëerden voor Nina Ricci, bestaande uit een zijden pantalon en blouse en hun kenmerkende ‘bucket hat’. Daarnaast wordt er een iconisch ontwerp van hun eigen label Botter getoond.
Maria Grazia Chiuri, de allereerste vrouwelijke hoofdontwerper van modehuis Dior, werkte voor Dior’s Resort collectie 2020 samen met de Afrikaanse designer Pathé Ouédraogo - oftewel Pathé’O - in een ode aan het Afrikaanse continent. Te zien zal zijn een indigokleurige toile-du-jouy rok en jasje. De samenwerking belichaamde de identiteit van de gehele collectie.
Trots zijn we ook dat we een iconische donzen avondjurk van Moncler kunnen tonen. Hiervoor ging Valentino’s creatief directeur Pierpaolo Piccioli een samenwerking aan met het Ethiopische label Lemlem van model en ontwerper Liya Kebede.
De Surinaams-Nederlandse Marga Weimans startte in 2006 haar eigen label en presenteerde diverse succesvolle collecties waarin ze thema’s als identiteit, technologie en schoonheid onderzoekt. Uit de Power of my Dreams-collectie, waarin ze traditionele Afrikaanse wax prints een nieuwe betekenis gaf, is een outfit te zien. Daarnaast tonen we een imposante zwarte avondjurk uit haar collectie Debut, waarover ze zegt: ‘Het is mijn eerste collectie, waarin ik, met de archetypische baljurk als basis, een verhaal vertel over de sublieme en verleidelijke schoonheid van het Parijse couturelandschap. Dit meng ik met de horror van de slavernij waar de mode-industrie uit voortgekomen is. Bloed, zweet en tranen van ambitie mengt zich met bloed, zweet en tranen van mijn tot slaafgemaakte voorouders.’ Stereotyperingen zijn er nog volop: denk aan de Surinaams-Nederlandse Giorgio Toppin van het label Xhosa, die geregeld de vraag krijgt of hij streetwear maakt, terwijl hij zich op couturekleding voor de man richt.
Tekst loopt door onder afbeelding.
Beeld door AiRich.
INVLOED VAN STREETWEAR EN MUZIEK
De impact van hiphop op de alledaagse mode en zelfs couture is onmiskenbaar. Cross Colours, bekend van o.a. Fresh Prince of Bel Air, werd in 1989 opgericht door TJ Walker en Carl Jones met het idee kleding te ontwerpen, die losstaan van vooroordelen. Met hun creaties, vol symboliek en statements, willen de oprichters Zwarte jongeren een stem geven. Iets wat terug te vinden is bij Nederlandse Black-owned merken als Patta, Daily Paper, Filling Pieces, The New Originals en HOSSELAER. Deze merken namen hun plek in de mode-industrie in door sneakers of T-shirts te verkopen. Al snel volgden complete collecties én verkooppunten over de hele wereld. Deze labels zijn inmiddels niet meer weg te denken uit het modelandschap. Het succes is deels te danken aan de samenwerkingen met (inter)nationale labels als Nike en Adidas maar de echte kracht van deze ondernemers is het feit dat ze een gedeelde verantwoordelijkheid voelen richtingjongeren, die zich niet gehoord of begrepen worden.
Politieke en sociale boodschappen vinden we ook terug in bijvoorbeeld de veelkleurige streetwear collecties van Priya Ahluwalia. Haar ontwerpen zijn altijd gericht op duurzaamheid, zo creëerde ze van Adidas ‘deadstock’ een reeks nieuwe ontwerpen. Ook de werken van Farida Sedoc, kunstenaar, ondernemer en oprichter van HOSSELAER zijn doorspekt van statements. Speciaal voor Voices of Fashion maakte ze een installatie met een selectie T-shirts uit haar privéarchief.
Tekst loopt door onder afbeelding.
Beeld door AiRich.
BEAUTY
Zwarte vrouwen werden en worden regelmatig gemarginaliseerd. Hun expertises, schoonheden en lichaamsvormen worden nauwelijks gevierd en hun natural Black hair als ‘onprofessioneel’ beschouwd. De cosmeticabranche, met zijn beperkte kleurpaletten, leek hen evenmin te zien. Al decennialang zetten Zwarte vrouwen zich in om dit te veranderen. Een selectie (inter)nationale covers van modebladen uit de jaren ‘60 tot en met nu viert de diversiteit van Zwarte modellen. Ook zijn foto’s te zien die Kwame Brathwaite in de jaren ‘60 maakte van personen en straatbeelden die de Black is Beautiful-beweging in New York vormden. De Black Panthers en iconen als Angela Davis, qua uiterlijk bekend door haar grote afro, droegen bij aan de internationale bekendheid van deze beweging. Ruim een halve eeuw na dato is het streven om de schoonheid van met name Zwarte vrouwen zichtbaar te maken, nog altijd actueel, ondanks dat er wel een kentering lijkt plaats te vinden.