Vanaf 15 december presenteert Museum Kranenburgh Kunstenaars van Die Brücke, een tentoonstelling rondom zes belangrijke pioniers van het Duitse Expressionisme, de stroming die aan het begin van de twintigste eeuw de Europese kunstwereld wakker schudt. Met hun anti-burgerlijke en anti-academische houding zetten deze kunstenaars zich vanaf 1905 af tegen de gevestigde orde en klassieke tradities in de beeldende kunst. Ze zoeken naar een nieuwe, authentieke beeldtaal en putten inspiratie uit hun persoonlijke gevoelsleven, tribale kunst en spontane expressie. De naam 'Die Brücke' (de brug) symboliseert voor hen de overgang tussen oud en nieuw - traditie en toekomst. Hun expressionistische beeldtaal zal het aanzien van de kunst voorgoed veranderen. Kunstenaars van Die Brücke is te zien van 15 december 2020 tot en met 13 juni 2021.
Internationale samenwerking Lehmbruck-Museum
De tentoonstelling in de benedenzaal van Kranenburgh toont een veertigtal schilderijen, tekeningen en grafische werken uit de gerenommeerde Brücke-collectie van het Lehmbruck-Museum in Duisburg (Dld). In deze internationale samenwerking verkent Museum Kranenburgh wederom spraakmakende vernieuwers in de kunst uit het begin van de vorige eeuw. Museum Kranenburgh is blij met deze bijzondere tentoonstelling, die in plaats komt van een eerder gepland, groot project dat door de coronapandemie een half jaar moest worden uitgesteld. Het Lehmbruck-Museum is enthousiast over de mogelijkheid zijn collectie onder de aandacht te brengen van het Nederlandse publiek.
Ernst Ludwig Kirchner, Mädchen auf Fehmarn (Zwei Mädchenakte) / Meisjes op Fehmarn (Twee naakte meisjes), 1913. Olieverf op doek. Collectie Lehmbruck-Museum, Duisburg
Terug naar ongerepte natuur
Karl Schmidt-Rottluff, Ernst Ludwig Kirchner en Erich Heckel kennen elkaar van de architectuuropleiding in Dresden en besluiten dat ze voortaan als kunstenaars willen leven. Samen met Fritz Bleyl richten ze Die Brücke op; Otto Mueller, Emil Nolde, Max Pechstein en anderen sluiten later aan. Centrale figuur in de groep is Kirchner, die in 1906 het Brücke-manifest vastlegt in een houtsnede. Het manifest roept jongeren op het heft in eigen handen te nemen, want de grootschalige verstedelijking dreigt de mens van zichzelf te vervreemden. Ze moeten - wars van schone schijn - op zoek naar een diepere kern van waarheid, naar échte betrokkenheid en menselijke warmte.
In de zomertijd verruilen ze de stad voor de kust en het platteland. Dat zie je terug in hun werk: ze schilderen graag de onbedorven natuur en het buitenleven, naast talloze vrouwenportretten en naakten waarvoor hun vriendinnen ongedwongen model staan. Hiermee vertegenwoordigt Die Brücke de zinnelijke kant van het expressionisme.
Emil Nolde, Blonde Frau / Blonde vrouw, 1917. Grafiek. Collectie Lehmbruck-Museum, Duisburg
Museum Kranenburgh en het expressionisme
Het vernieuwend expressionisme van de Bergense School is stevig verankerd in de identiteit van kunstenaarsdorp Bergen en van Museum Kranenburgh, dat met regelmaat aandacht besteedt aan verwante, vroeg twintigste-eeuwse vernieuwingsbewegingen. De werken uit de Lehmbruck-collectie tonen de specifieke expressiviteit, spontaniteit en thematiek die de kunstenaars van Die Brücke met elkaar delen. Ze schilderen in een expressionistische beeldtaal die in de eerste decennia van de twintigste eeuw kunstenaars in heel Europa inspireert, ook in Bergen. De avant-garde kunstenaars die zich hier aan het begin van de eeuw vestigen, omarmen deze beeldtaal en ontwikkelen een eigen signatuur, De Bergense School.
Tentoonstelling Kunstenaars van Die Brücke
Erich Heckel, Ernst Ludwig Kirchner, Otto Mueller, Emil Nolde, Max Pechstein, Karl Schmidt-Rottluff | 15 december 2020 t/m 13 juni 2021.