Christian van Eijkelenburg schept orde in de waanzin
Wat als de werkelijkheid zo verwarrend is, dat je alleen nog rust vindt in je eigen fantasie? In Wanen, de nieuwe solovoorstelling van Christian van Eijkelenburg, laat hij het publiek een kleurrijke, verwarrende en tegelijk ontroerende wereld binnenglippen. Op 29 maart stond hij in het Kennemer Theater in Beverwijk. Eerder zag ik al een vroege try-out in Amsterdam. En beide keren bleek: dit is geen standaard cabaretvoorstelling, maar een persoonlijk en fantasierijk avontuur.
Eén man, een scherm, en een heleboel verbeelding
Op het toneel staat Christian alleen, voor een groot scherm waarop scènes en beelden verschijnen. Het is een simpel uitgangspunt, maar wat hij ermee doet is allesbehalve eenvoudig. Hij neemt je mee langs allerlei typetjes, alles behalve absurde situaties en persoonlijke herinneringen, waarin je soms niet meer weet wat echt is en wat verzonnen. En dat is precies de bedoeling.
Er is een ontvanger bij het WK-bukkake, een vrouw genaamd Marieke (volgens mij) die haar spirituele band met een lama is kwijtgeraakt, en een jonge Christian die uit de kast komt – en boos is dat zijn ouders hem meteen accepteren. “Hoe moet ik dan ooit connecten met de queer community zonder trauma?”, roept hij. Het is grappig, maar raakt ook iets wezenlijks: de drang om van je leven een verhaal te maken, zelfs als dat verhaal pijn nodig heeft.
Muziek als emotionele pauze
Tussen de scènes door zingt Van Eijkelenburg, met name een prachtig lied over een ander universum waarin hij en zijn partner een kind hebben – iets om meer liefde aan te geven, want ze hebben genoeg. De hele zaal wordt stil. Je voelt dat hier iets echts gebeurt. En dan, alsof niets is gebeurd, gaat hij weer verder met de volgende gekte.
Geen gewone cabaretavond
Wie een avondje wil ontspannen met makkelijke grappen, moet misschien even schakelen. Wanen is geen show waar je achteroverleunt en alles over je heen laat komen. Maar het is wel een voorstelling die je iets laat meemaken. Die je aan het denken zet over wie je bent, wat je gelooft en hoe je jezelf ziet.
Je merkt dat Christian zelf nog een beetje aan deze vorm moet wennen. Soms moet hij nog voelen wat werkt en wat niet – maar dat is precies hoe een makerspad eruitziet. Je moet dingen maken, spelen, vallen en opstaan om te ontdekken waar de kracht zit. Dat doen vernieuwers. Omdat ik zijn werk al langer volg, voelt Wanen als een logische en interessante volgende stap in zijn ontwikkeling als maker.
Toch voelt de voorstelling nooit zwaar. Van Eijkelenburg weet precies wanneer het tijd is om de spanning te breken of juist even stil te blijven. En juist dat maakt deze voorstelling zo bijzonder: het is geen chaos, maar een zorgvuldig gecomponeerde reis door de hersenspinsels van een maker die zichzelf durft te laten zien.
Wanen is een eigenzinnige, grappige en ontroerende voorstelling die laat zien dat fantasie niet vluchtig is, maar soms onze beste gids in een wereld vol verwarring.
