Het Ensorjaar 2024 zou niet compleet zijn zonder een expo in het KMSKA. In Ensors stoutste dromen. Het impressionisme voorbij krijg je een totaalbeeld op James Ensor als baanbrekende kunstenaar. Je ontdekt Ensors eigen meesterwerken uit de hele wereld naast die van de internationale kunstenaars met wie hij zich wil meten. Want bovenal wil Ensor altijd de beste zijn. Zelfs al heten zijn concurrenten Edouard Manet of Edvard Munch. 

Ensors fantasierijke geest neemt je op sleeptouw door zijn wondere universum van woeste visioenen, carnaval en zwanse. In Ensors voetsporen volg je hoe hij zijn creativiteit ontplooit, om uit te groeien tot een rebelse gamechanger. Die zelf de spelregels van de kunst bepaalt. Hij stapt daarbij resoluut weg van het klassieke Europese schoonheidsideaal, en het impressionisme dat hem eerst zo fascineerde. Om uiteindelijk anderen te beïnvloeden met zijn droombeelden of expressieve kleurkeuzes, zoals Emil Nolde. Ensors stoutste dromen toont die artistieke evolutie via de grote mijlpalen die Ensors carrière bepaalden. Voor het eerst zij aan zij met Claude Monet en Auguste Renoir, van wie hij de lichteffecten afkijkt, zelfs al vindt hij de inhoud van hun werk te braaf.

Ensor beperkt zich niet tot schilderen. Hij laat zijn experimenteerdrift ook los op gedetailleerde tekeningen en krachtige etsen. Of hij creëert de ambitieuze Verzoeking van de heilige Antonius, een gigantische collage van 51 vellen papier, gevuld met een hallucinante mix van maatschappijkritiek, wetenschap en techniek. Een absoluut kunstenaarsmanifest dat overkomt uit Chicago.

En altijd weet Ensor te verrassen door zijn contrasten tussen het komische en het sinistere, het verfijnde en het wilde, de gezellige burgersalons en de enge skeletten, in een wereld doordrenkt van wrange satire. In Ensors werken voel je de hartslag van de opwindende late 19de eeuw. Een tijd die niet zo veel verschilde van de onze, met sociale en politieke omwentelingen, verbluffende technische innovaties en massaspektakels. Voor het eerst duiken we diep in de symbiotische relatie tussen Ensor en de populaire cultuur. Zo was Ensor betoverd door de rondtrekkende laterna magica, één van de voorlopers van de film. Op die manier dringt Ensor door tot ons dagelijks leven, van jou en mij, van iedereen. 

Het museum heeft de grootste en meest diverse Ensorcollectie ter wereld. Bovendien huist ook het Ensor Research Project hier, hét kenniscentrum rond de meester. Het KMSKA is daarmee de perfecte plek voor dit once-in-a-lifetime eerbetoon aan één van de vaders van het internationale modernisme. 

Ensorjaar

De expo maakt deel uit van het Ensorjaar. In 2024 is het 75 jaar geleden dat we afscheid namen van James Ensor. Met de grootste Ensorcollectie ter wereld leeft de avant-gardekunstenaar verder in Antwerpen. 

Vanaf september 2024 belichten verschillende Antwerpse musea het oeuvre van de kunstenaar met een reeks ambitieuze tentoonstellingen. De focus ligt op Ensors blijvende relevantie door de kruisbestuiving met hedendaagse kunst, mode en fotografie. Een perfecte match met de waaier aan troeven die Antwerpen het hele jaar door te bieden heeft. Ontdek Ensor vanuit verrassende invalshoeken, als vernieuwer en als gamechanger. Want Ensor is zoveel meer dan de schilder van de maskers.