‘Met Zonder Ballen’ is een prachtig en ontroerend echt verhaal in een komisch en luchtig jasje.’

Drie Februari tweeduizend tweeëntwintig, Maaspodium, Rotterdam. Het is zover! Na de zoveelste lockdown (alstjeblieft laat het de laatste zijn!) mocht ik eindelijk weer naar het Theater. ‘Met Zonder Ballen’ heet de voorstelling en gaat over Flip Zonne Zuijderland en zijn moeder. Zijn echte moeder welteverstaan. Want dit is een echt verhaal, met echte mensen, maar voor ik daar over begin was er nog meer te beleven in het Maaspodium in Rotterdam.

Talkshow

Om te vieren dat de theaters weer open zijn trakteert het Maaspodium in de eerste twee weken na de heropening op gratis voorstellingen voor kinderen en volwassenen, eten en drinken en speciale activiteiten: talkshows, workshops, DJ’s en meer: ‘Het eerste rondje is van ons!’ En zo gebeurt het dat ik eerst in de foyer van het Maaspodium beland bij de eerste echte Now Talks. Ik zit aan tafeltje 19 en er wordt me een welkomstdrankje aangeboden en er staat een borrelplankje klaar op tafel. Chips, druiven, nootjes er ontbreekt mij echt aan niks.

Now Talks is een talkshow gaat vanavond over gender/ transgender zijn en alles omtrent de show die we later op de avond mogen bekijken. Onze host is Carole van Ditzhuyzen. Eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik denk dat Carole nog wat moest inkomen of moest wennen aan de hybride vorm van deze avond. Wij zaten er als fysiek publiek, maar er was ook een livestream van online kijkers. Het gevaar met dit soort evenementen is dat de verdeling van aandacht misloopt, zoals hier ook gebeurde. Wij als fysiek publiek werden bijna compleet vergeten en zelfs onze host noemde pas aan het einde van de talkshow haar naam. De talkshow begon helemaal gericht op de camera’s en met de introductie van Romy Rockx, bekend van o.a. de Queer Gym in Rotterdam.

Het idee van een talkshow voorafgaand aan een voorstelling als deze is een goud idee. Vooral als je hem op deze manier invult. Ik hoor namelijk al een tijdje dat in het theater voor- en nagesprekken minder in trek zijn bij bezoekers van voorstellingen, maar als ik altijd zo ontvangen wordt in het theater dan ben ik echt bij elk voorgesprek aanwezig. Dus kortom het concept is top, maar de uitwerking verdient niet de schoonheidsprijs.

Naast Romy en Carole namen als gasten plaats op de bank Jordan Wagelmans, een voedseltechniek student en singer/ songwriter Kyara Harley, die beiden hun prachtige verhaal kwamen delen. Want er is natuurlijk niet één manier om een trans- of non-binaire ervaring te hebben, dus het delen van verhalen kan heel veel mensen herkenning geven. Jordan deelde met het publiek recepten voor heerlijke hapjes en drankjes (transformerende drankjes met ballen erin, leuke knipoog!) en Kyara Harley gaf onze een echt live optreden! En dat was enorm tof. Ze begon met een ballade en mixte dat uiteindelijk met haar eigen nummer ‘Walk’. En ik zou graag zien wat ze in de toekomst gaat doen. Ik heb nog geen videoclips kunnen vinden, maar hoop dat ze binnenkort zelf of met een creatief team aan de slag gaat.

Een kop thee en een goed verhaal.

Na de talkshow in de foyer werden we vriendelijk verzocht om tafeltje voor tafeltje richting de zaal te lopen waar we meteen een kop thee aangeboden kregen van Inez, de moeder in dit verhaal, Terwijl Flip vol enthousiasme af en toe een handstand doet en roept ‘kijk, mam!’ ‘kijk nou!’. Overigens wil ik even meedelen met iedere theatermaker of ander persoon die mij ooit uitnodigt: als je mij ontvangt met een kop zwarte thee en ik daarmee een voorstelling mag kijken heb je mij om! Ha!

De voorstelling begint in deze zaal wel op de juiste manier. Wij en de mensen van de livestream worden welkom geheten en eigenlijk beginnen we met een vrij voor de hand liggende manier Flip en mam stellen zich even voor. Inez is een vrouw van 54. Haar lievelingswoord is bezieling, haar lievelingsstaat van zijn is ontroerd en ze is een ster in het vinden van klavertjes vier. (Echt waar volgens Flip). Flip is een transman van 24, zijn lievelingswoord is bitterzoet, hij doet alleen maar sporten waarbij je voeten niet de vloer raken en hij krijgt als hij iets wil eigenlijk altijd alles wel voor elkaar.

Aanleiding voor de voorstelling is een moment waarop Inez Flip op een tentoonstellingsopening in de Melkweg in Amsterdam ziet praten en denkt: hij moet op het toneel en dan ga ik dat regisseren. Maar Flip zegt: ik ga alleen maar de vloer op, als jij mee gaat. En zo geschiedde. Wat volgt is een luchtige voorstelling met enorm veel humor en chemie tussen beiden waarin heel simpel de verschillende termen worden uitgelegd door middel van een showquiz die steeds terugkomt waarin Flip zijn moeder deze woorden laat uitleggen; non-binair, gender, transgender, genderpoli, pronouns, genderdysphori, binder en misgenderen. Door de stappen die Flip maakte en de reflectie van mama Inez daarop krijgen we een mooi voorbeeld van hoe een transitie niet alleen voor de persoon die de transitie ondergaat moeilijk is, maar ook voor de omgeving. In dit geval deels vanuit een plek van onbegrip en niet genoeg educatie hebben, maar vooral ook vanuit een plek van (teveel) liefde en bezorgdheid.

In de voorstellingen zit veel humor, maar verder in de voorstelling ook na wat perfecte uitwisselingen van ervaringen uit het publiek raken we ook echt wat serieuzere kanten van dit verhaal; het doorbreken van patronen waar je in terugvalt door dingen die jouw ouders weer hebben gedaan, de afstand die er ontstaat tussen ouder en kind wanneer ouder het tempo niet meer kunnen volgen. Er komen ook verhalen aan bod van andere transmannen uit een Facebookgroep en dat zorgt weer voor een fijn en breder perspectief. Want ik schreef het al eerder: iedere transitie is uniek en kan niet met een andere worden vergeleken. Daarom moeten alle verhalen verteld worden en is er nooit een show of verhaal te veel.

Al met al was deze avond goud en mogen theatervoorstellingen vaker zo in elkaar steken. Een goed voorgesprek met een fijn ontvangst daarna een toffe voorstelling met een goed verhaal dat in een mooie luchtig en komisch jasje zit en is bij het Maaspodium volgende week nog een nagesprek en op de website van het Laagland kun je alle extra informatie vinden waar Flip en Inez in het echte leven wat aan hebben gehad. Een voorstelling met een doel en dat het doel ook helemaal waarmaakt. Voor iedereen die meer wilt weten over gender, hoe je kunt handelen als ouder of gewoon eens een verhaal uit de mond van een ander wilt horen: gaat dat zien!

Meer informatie over de voorstelling en tickets vind je op de website van Het Laagland.